Başlarken

Günümüzde bilgi ve iletişim teknolojisindeki gelişmeler hızla devam etmektedir. Bilgi teknolojileri iletişim, bankacılık, eğitim, ticari, sağlık ve askeri gibi alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Doğru ve güvenilir bilgiye ulaşmak için bilgi teknolojilerini iyi bilmek ve kullanmak gerekmektedir.

Bilgi teknolojisi, bilginin toplanmasında, işlenmesinde, depolanmasında, ağlar aracılığıyla bir yerden bir yere iletip kullanıcıların hizmetine sunulmasında kullanılan teknolojidir. Bu teknolojide kullanılan en önemli araç ise bilgisayardır.

Bu blogda;
• Bilgisayarın tanımı ve çeşitleri,
• Bilgisayarı oluşturan fiziksel parçalar,
• Bilgisayar yazılımları,
• Günlük hayatta bilgisayar kullanımı ve faydaları,
• Bilgi teknolojilerinin toplumdaki yeri ve önemi,
• Bilgisayar güvenliği ve yasal haklar konularından bahsedilmektedir.

Bilgisayar Nedir ve Bilgisayar Çeşitleri

Bilgisayar, aritmetiksel işlemler yapabilen, mantıksal kıyaslamalardan sonuçlar çıkarabilen, yüksek kapasitede veri depolayan elektronik cihazlar topluluğudur.

Bilgisayar donanım ve yazılım olmak üzere iki bileşenden oluşur. Bilgisayarı oluşturan fiziksel birimlere donanım, donanımı etkin bir şekilde kullanmamızı sağlayan programlara da yazılım denir.

Yazılım ve donanım birbirini tamamlayan bütünlerdir. Donanım olmadan yazılım veya yazılım olmadan donanım bir işe yaramaz.

Bilgisayarın Tarihsel Gelişimi

Devasa büyüklükteki bilgisayarların modern teknolojiye dönüşmesi gerçekten de uzun ve bir o kadar da garip bir yolculuğun sonucu. 1940'larda 'karmaşık sayı hesaplayıcısından, 2011'de iPad 2'ye yapılan yolculuktan bahsediyoruz. Peki odaları dolduran dev makineler bugüne dek hangi aşamalardan geçti ve nasıl elimizde taşıyabildiğimiz cihazlar haline geldi?

Bilgisayar Çeşitleri

1-Kişisel Bilgisayarlar

Genelde tek kişi tarafından kullanılan bilgisayarlardır. Bu tür bilgisayarla PC(Personel Computer) denilmektedir. Masaüstü, dizüstü, avuçiçi gibi çeşitleri vardır.

İlk kişisel bilgisayar olarak Altair 8800 gösterilmektedir. Kişisel bilgisayarlar yaygın olarak IBM uyumlu olup, Linux işletim sistemini içerebileceği gibi, Macintosh olup Mac OS X de içerebilir.
Kişisel bilgisayar, terimi ilk kez New York Times gazetesinde 3 Kasım 1962'de kullanılmıştır.

ilk kişisel bilgisayar

2-Ağ(Network Bilgisayarları)

Bilgisayar ağında bulunan bilgisayarları kapsamaktadır. Bilgisayar ağlarında sunucu(server) ve istemci(client) bilgisayarlar bulunur. Sunucu ve istemci bilgisayarlar bilgisayar ağında birbirine bağlıdır.
Sunucu bilgisayarlar, bilgisayar ağında bulunan diğer bilgisayarlara, yazılım ve donanım hizmeti sağlar. Sunucu bilgisayarlar ağındaki bilgisayarlardan yazılım ve donanım olarak üstündür.
İstemci bilgisayarlar ise Aptal(Dump) ve Akıllı(intelligent) olarak ikiye ayrılır. Aptal istemciler tek başına çalışamaz, sunucunun verdiği hizmetten yararlanabilir. Akıllı istemciler kendi başına çalışabilir, ağda bulunan diğer bilgisayarlarla paylaşım yapabilir.

3-Mini ve Ana Bilgisayar

Kişisel bilgisayarların aksine çok kullanıcılı bir bilgisayar türüdür. Uygun bir ekran ve klavye ile aynı anda 100 kişi kullanabilir. Banka şubelerindeki bilgisayar bu tür bilgisayarlara iyi bir örnektir.
Ana bilgisayar sistemleri ise 100 den fazla kullanıcının istemciler aracılığıyla bağlandığı bilgisayar sistemleridir. Genellikle büyük işletmeler kullanır.

4-Süper Bilgisayar

Kullanıcı sayısı çok olmamakla beraber çok yüksek işlem hızı gerektiren bilimsel çalışmalarda kullanılan bilgisayarlardır. Büyük üniversiteler ve NASA gibi bilimsel kurumlar kullanır.

Donanım

Bilgisayarın fiziksel parçalarına donanım denir. Bilgisayar donanımı klavye, fare, ekran gibi ilk bakışta görünen parçaların yanı sıra kasa içerisinde bulunan işlemci, ana kart, sabit disk gibi parçaları da kapsamaktadır.

Ortalama bir kişisel bilgisayarda genel olarak aşağıdaki donanımlar bulunur.

Anakart

anakart

Bilgisayarın en önemli parçalarından biridir. Bilgisayarın bütün parçalarını üzerinde toplar. İşlemci, ram, ekran kartı, ses kartı gibi parçalar ana kartın üzerine takılmaktadır. Klavye, fare, sabit disk gibi parçalarda yine kablolar aracılığıyla ana karta bağlıdır.

İşlemci(CPU)

İŞLEMCİ

Bilgisayarın en önemli parçalarından biri olan işlemci, sistem ile ilgili bütün giriş/çıkış bilgilerinin işlenip değerlendirilmesidir. Farklı aygıtlardan gelen bütün komutlar işlemci tarafından değerlendirilir.
İşlemcinin en önemli özelliği hızıdır. Bir işlemcinin frekans hızı ne kadar yüksekse o kadar hızlı işlem yapabilir. Bilgisayarda kullanılan hız birimi Hertz(Hz) dir. İşlemcilerde hız ölçüsü Mega Hertz(MHz) dir.
İşlemciler ana kart üzerine özel olarak tasarlanmış slot veya soket yuvalarına takılır.

Ekran Kartı

Bilgisayarın yaptığı işlemlerin sonucunu, ekrana veya projeksiyon cihazları üzerinden bizim algılayabileceğimiz şekilde görüntülere dönüştüren bilgisayar parçasıdır. Son zamanlarda ekran kartları, ana kart üzerinde tümleşik olarak ta üretilmektedir.
Ekran kartında görüntü oluşturulduktan sonra ekrana gönderilmek için analog sinyale çevrilir. Bu çevirme işlemini ekran kartının Ramdac diye adlandırılan bileşeni tarafından yapılır.

Bellek Kartı(RAM)

İşlemcinin çalıştırdığı programlar ve programa ait bilgiler bellek üzerinde saklanır. Bellek geçici bir depolama alanıdır. Bellek üzerindeki bilgiler güç kesildiği anda kaybolurlar. Bu nedenle bilgisayarlarda programları daha uzun süreli ve kalıcı olarak saklamak için farklı birimler mevcuttur.
İlk bilgisayarlarda bellek yoktu. Onun yerine süngü ve röle ile katot lambaları kullanılmakta idi. Yazılımlar ve veriler tamamen diğer medyalara geçirilmekte idiler.

Sabit Disk

Günümüzde bütün bilgisayarlarda en az bir tane bulunan ve bilgisayarlardaki tüm programları üzerinde barındıran önemli bir depolama aracıdır.
Gelişen teknolojide sabit disklerin boyutu küçülmüş ve bilgi saklayabilme yetenekleri artmıştır.Bilgisayar sabit diskleri genellikle bilgisayarların içinde sabitlenmiş durumda bulunurlar, bilgisayarlara dışarıdan bağlanabilen taşınabilir olanları da vardır.

Kasa

Bilgisayarın çalışması için gerekli tüm parçaları bir araya toplamak ve onları dış etkenlerden korumanın yanı sıra bilgisayarın ihtiyacı olan elektrik ihtiyacını ve sistemin soğutulmasını sağlamak için kullanılmaktadır.1 tane yeniden başlatma, 1 açma düğmesi ve 1 tane de kilit düğmesine sahip olabilir. Yatay ve dikey yerleştirilebilenleri, alüminyum veya çelikten yapılanları, birkaç farklı boyda olanları vardır.

Ses Kartı

Bilgisayarın ses üretmesini sağlayan parçadır. Bilgisayardaki sayısal ses sinyallerini analog sinyallere çevirerek kullanıcıya ulaştırır.Dâhilî olarak PCI- veya PCI-Express kart yuvalarına takılan kart türleri olduğu gibi, haricî olarak USB bağlantı noktasına bağlanan, pcmcia yuvalarına takılan ve profosyonel alanlarda kullanılmak üzere Güvenlik duvarı girişinede bağlanabilen versiyonları mevcuttur. Eski ses kartları ISA yuvalarına takılabilirler. Ayrıca anakart üzerinde bütünleşik sunulan ses yongaları da mevcuttur.

Ağ Kartı

Bilgisayarların, bilgisayar ağına bağlanarak veri iletişiminde bulunması için gerekli olan parçadır. Son zamanlarda üretilen ana kartlarda tümleşik olarak gelmektedir. Ayrıca bilgisayarların kablosuz bilgisayar ağlarına bağlanması için USB girişine takılan kablosuz ağ kartları da kullanılmaya başlanmıştır.

Giriş ve Çıkış Birimleri

Giriş Birimleri

Kullandığımız donanım dış ortamdan bilgisayara veri aktarmak için kullanılıyorsa giriş birimidir. Klavye, fare, mikrofon, kamera, cd / dvd sürücü, tarayıcı, barkod okuyucuları örnek olarak verilebilmektedir.

 Klavye

Yazılım Nedir?

Bilgisayarlara veya benzeri cihazlara istenilen işlemleri yaptırmak için, belirli bir sistemde yazılan komut dizilerine “program” denir. Programlar belirli zamanlarda belirli işlemleri yapmanın yanı sıra dışarıdan gelen etkilere tepki vermek için de yapılmaktadır.

Bilgisayar donanımını etkin bir şekilde kullanmamızı sağlayan veya bilgisayarı harekete geçiren programlara ise “yazılım” denilmektedir.

Yazılım Çeşitleri

Yazılım, uygulama ve sistem yazılımları olmak üzere iki gruba ayrılır. Uygulama yazılımları , programlama dilleriyle yazılan kullanıcıya yönelik yazılımlardır. Sistem yazılımları ise uygulama yazılımlarının belli bir donanım grubu üzerinde pürüzsüz olarak çalışmasını sağlayan programları içerir.

Günlük Hayatta Bilgisayarın Yeri

Günlük hayatta bilgisayarlar insanlar için vazgeçilmez bir konuma gelmekte ve kullanım alanları her geçen gün hızla artmaktadır. Günümüzde bilgisayarlar eğlence, eğitim ve ticari birçok amaçla kullanılmaktadır.
Bilgisayarın icat edilmesi eskiye dayanmasına rağmen, kişisel bilgisayarların insan hayatına girmesi eskiye dayanmamaktadır. İlk zamanlarda çok pahalı olan kişisel bilgisayarların ucuzlaması ve üzerlerine kurulan yazılımların insanların işine yaradığının anlaşılması uzun zaman aldı. Bu süreç genellikle donanım üreticileri ile yazılım üreticileri arasında bir yarış olarak geçti.

Bilgisayar teknolojinin hızla gelişmesiyle beraber, yüksek işlem ve depolama kabiliyetine sahip bilgisayarlarda boyutlar küçüldü, taşıması kolaylaştı ve en önemlisi fiyatlar ucuzladı.

Evde Bilgisayarlar

Bilgisayar teknolojinin gelişimiyle beraber, evlerde kişisel bilgisayar kullanım oranı da her geçen gün hızla artmaktadır. Müzik dinleme, film seyretmek, oyun oynamak, sohbet etmek, araştırma yapmak, internet bankacılığı gibi birçok amaçla kullanılmaktadır.İlk kişisel bilgisayar olarak Altair 8800 gösterilmektedir.

Artık her evde en az bir bilgisayar bulunuyor. Evinizde kullandığınız bilgisayarlar ayrı bir bakım gerektiriyor. Bilgisayarınızın ömrünü uzatmak için düzenli bir bakım yapmalısınız.

İşte ve Okulda Bilgisayarlar

Günümüzde bilgisayarlar, iş ve eğitim alanlarında da önemli bir yere sahiptir. İş alanında, internetin getirdiği olanaklarla, bankacılık, finans, vergi ödeme ve sigorta hizmetlerine ulaşım çok kolaylaşmıştır. İnternet sayesinde iş yapan sektörlere örnek olarak emlakçılar, yazılım satıcıları, perakendeciler, reklamcılar vb. örnek verilebilir.

Günlük Hayatta Bilgisayar

Hayatında hiç bilgisayar kullanmamış biri her telefon ettiğinde, her lokantaya gittiğinde, her arabaya bindiğinde, her uçağa bindiğinde, her hastaneye gittiğinde, her asansöre bindiğinde bilgisayarların desteklediği sistemlerden faydalanmaktadır. Bazısı bunun bilincindedir ama çoğumuz en küçük şeylerin bile bilgisayarlara bağlı olduğunu fark etmeyiz. Örneğin artık elektrik şebekeleri ve su şebekeleri bilgisayarla kontrol edilmektedir, bu tür hizmetlerin faturalandırması da bilgisayarlar tarafından yapılmaktadır.

Günlük hayatımıza destek olarak kullanılan bilgisayarların yaptıkları işler saymakla bitmez. Posta iletimi, market tedariki, iletişim, televizyon yayınları, radyo yayınları, sağlık hizmetleri, okul kayıt sistemleri, eğitim sistemleri, kütüphaneler, hava alanları, metro, tramvay, tren, feribotlar, oteller ve sayısız başka hizmet bilgisayarlarla verilmektedir.

Bilgi Teknolojisi ve Toplum

Çağımızın en tipik özelliği toplumların hızla değişmesidir. Toplumlardaki değişmeyi hızlandıran en belirgin etmenler, bilgi, teknoloji, iletişim, ekonomi alanlarında görülmektedir. Bu çağa bilgi çağı adı verilerek bilgi toplumu kavramı ortaya çıkmıştır. Bilgi toplumu, bilginin insan örgüt ve toplum yaşamında temel güç ve ana sermaye halini aldığı, bilgi üretiminde çalışanlarının çoğaldığı, yaşam boyu öğrenme alışkanlığının yerleştiği, öğrenen birey, öğrenen örgüt ve öğrenen toplum bağının kurulduğu toplumsal yaşam biçimini anlatmaktadır.

Bilgi toplumunda hedef, evrensel düşünebilen, etnik ve ulusal sınırlar içinde kalmayan, her türlü bilgiyi, kuralı değeri sürekli sorgulayan, sorunlara çözüm üreten, uzlaşmacı hoşgörülü ve özgürlükten yana olan, boyun eğmeyen insanı seven onların haklarını savunabilen doğayı koruyan, demokrasiyi benimseyen, görev ve sorumluluktan kaçmayan, hakkını arayabilen ekip halinde çalışabilen yaratıcı olan bilim, sanat, felsefe ve sporla uğraşabilen, kendini sürekli yenileyip geliştirebilen, barışı savunan bireyler yetiştirmektir.

Değişen Dünya

Bilgi teknolojisindeki hızlı gelişmelerle beraber dünya üzerinde birçok olgunun değiştiği gözlenmektedir. Günümüzde bilgi teknolojileri yaşam boyu eğitim için mekandan ve zamandan bağımsız olarak, bireylerin bilgiye erişim, yeni bilgi üretimi için paylaşım ve bireyler arası etkileşimde önemli rol oynamaktadır. Bilgi teknolojisindeki gelişmeler  ile başlayan bilgi çağında dünyayı sarsacak buluş sayısı dakikada yüzün üzerindedir. Bu kadar hızda gelişen ve değişen bilgiye ulaşmak, onu kullanmak, değerlendirip yeni bilgi üretmek gerekli görülmektedir.

Değişen dünya ile birlikte bilgisayar kullanım oranı yaşamın tüm alanlarında hızla artmıştır. İnsanlar evlerinde,

·         internet ve diğer iletişim araçlarını kullanarak alışveriş yapmak,

·         kariyer siteleri sayesinde iş aramak,

·         emlak siteleri sayesinde uygun kiralık ev satılık ev bulmak,

·         sıra beklemeden bankacılık hizmetlerinden yararlanmak,

·          hastanelerden sıra ve randevu almak,

·          film, müzik, oyun gibi eğlence araçlarına erişmek,

·         kütüphane taraması yapmak,

·         farklı ülkelerde yapılan bilimsel çalışmaları takip etmek gibi birçok etkinliği rahatlıkla  yapabilmektedirler.

Bilgisayarda Doğru Çalışma Biçimleri

bilgisayar kullanımı eğitimi ile gencfizyoterapist


Bilgisayar karşısında oturma ve duruş pozisyonu çok önemlidir. Dikkat edilmesi gereken başlıca hususlar,

Bilgisayar Kullanımının Açacağı Sağlık Sorunları

Gerek iş hayatında, gerekse günlük hayatta bilgisayar kullanma sıklığımız her geçen gün artmaktadır. Bilgisayarlar hayatımızda birçok şeyi kolaylaştırmanın yanında bel, sırt, baş ve boyun ağrıları gibi sağlık problemleri de oluşturmaktadır.

Masa başında uygun olamayan pozisyonda, uzun süre ve devamlı tekrarlanan hareketler adalelerde gerilmeye, yorgunluğa ve giderek ağrılı adale spazmlarına neden olabilir. Hatta eklemlerde ağrı, şişlik, ileriki dönemlerde erken kireçlenmelere yol açabilir.

Ayrıca sinirler özellikle el bileği ve dirsekte sıkışarak ağrı ve parmaklarda uyuşmalara neden olabiliyor. Uzun süre bilgisayara bakma, parmak ve kolların tekrarlayıcı hareketleri kollara giden sinir paketinin boyun bölgesinde de sıkışmasına yol açarak “göğüs çıkış sendromuna” sebep olabilir.Sinir sıkışması uzun süre tedavi edilmezse, ağrı ve his bozuklukları yanı sıra kas güçsüzlüğü ve elde beceri kaybı gelişebiliyor.

Bilgisayarın kullanımına bağlı olarak, gözün kendisinde ya da görme kalitesinde bir takım problemlerin meydana gelmesi, göz yorgunluğu hali olarak yorumlanmaktadır. Sıklıkla görülen belirtileri şunlardır;

Güvenlik ve Yasal Haklar

Bilgisayar için güvenlik ve yasal haklar önemli bir konudur. Bilgi ve bilgisayar güvenliği daha genel anlamda, güvenlik konularını detaylı olarak ele alan "güvenlik mühendisliği" nin bir alt alanı olarak görülmektedir.

Güvenlik
Ne yazık ki bilgisayarların bilgisiz ve dikkatsiz kullanımı maddi ve manevi zararlarla sonuçlanabilir. Bu zararlardan kaçınmak için bazı temel konuları bilmek ve bazı güvenlik önlemlerini almak gerekir. Bilgisayar kullanımından kaynaklanabilecek riskler, çeşitli şekillerde ortaya çıkar. Çalıştırdığımız programlarda bulunması muhtemel açık/hatalar, bunlara yerleştirilmiş olabilecek arka kapılar, zarar verme amacıyla yazılmış virüs ve benzeri programlar, kötü niyetli kişilerin yapabileceği saldırılardır.

Korunma Yöntemleri

Bilgisayarlarda oluşacak güvenlik açıklarını kapatmak veya bunlardan korunmak için bilinmesi gereken bazı yöntemler bulunmaktadır.

§  Virüs koruma programlarının kurulu olması,

§  Bu programların ve işletim sistemi hizmet paketlerinin ve hata düzeltme ve güncellemelerinin düzenli aralıklarla yapılması,

Yazılım Lisansı ve Telif Hakları

Yazılım lisansı, telif hakkı sahibinin yani yazılım üreticisinin haklarını koruyan bir belgedir. Her bir yazılım için lisans almak şarttır. Bu üreticinin telif hakkını çiğnemediğinizi, emeğinin karşılığını verdiğinizi gösterir.

Telif hakkı yasaları, insanların izin almaksızın yazılım kopyalayamayacağını açıkça beyan eder. Hiç kimse telif hakkı sahibinin izni olmadan, emeğini kopyalayıp dağıtamaz ve kullanamaz. Eğer izinsiz olarak bunları yaparsanız kanunları çiğnemiş sayılırsınız.

Değerlendirme Soruları